Hạt kiểm Khu BTTN Pù Hoạt được thành lập theo Quyết định số 3836/QĐ-UBND ngày 30/8/2013 của UBND tỉnh Nghệ An, là đơn vị trực thuộc BQL Khu BTTN Pù Hoạt. Đây được xem là dấu mốc lịch sử quan trọng đánh dấu sự ra đời của Hạt Kiểm lâm Pù Hoạt, đồng thời cũng là bước chuyển biến lớn về cơ cấu tổ chức bộ máy của BQL Khu BTTN Pù Hoạt. Hạt Kiểm lâm Pù Hoạt có chức năng, nhiệm vụ là thực thi pháp luật liên quan đến quản lý, bảo vệ và phát triển rừng; bảo tồn đa dạng sinh học.

Hạt Kiểm lâm Pù Hoạt là tổ chức chuyên trách Kiểm lâm, có chức năng giúp Giám đốc BQL Khu BTTN Pù Hoạt, Chi cục Kiểm lâm, Sở Nông nghiệp và PTNT thực hiện chức năng quản lý, bảo vệ rừng, bảo tồn đa dạng sinh học; bảo đảm chấp hành, thực thi pháp luật về Lâm nghiệp. Hạt Kiểm lâm Pù Hoạt chịu sự quản lý, chỉ dạo trực tiếp về cơ cấu tổ chức và hoạt động của Giám đốc BQL Khu BTTN Pù Hoạt. Đồng thời chịu sự chỉ đạo hướng dẫn, kiểm tra về chuyên môn nghiệp vụ của Chi cục Kiểm lâm Nghệ An.

I. CÁC GIAI ĐOẠN PHÁT TRIỂN CỦA HẠT KIỂM LÂM PÙ HOẠT

Cùng với sự phát triển của Khu Bảo tồn, cơ cấu tổ chức bộ máy của Hạt Kiểm lâm ngày càng được củng cố và hoàn thiện phù hợp với quy định của pháp luật và yêu cầu thực tiễn đặt ra, nhằm phát huy tốt vai trò, chức năng, nhiệm vụ trong công tác QLBVR, bảo tồn các giá trị đa dạng sinh học, xứng đáng là lực lượng nòng cốt thực hiện nhiệm vụ chính trị trọng tâm của Khu BTTN Pù Hoạt. Quá trình hình thành và phát triển của Hạt kiểm lâm Pù Hoạt được đánh dấu qua các giai đoạn lịch sử như sau:

1. Giai đoạn từ tháng 9 năm 2013 đến tháng 9 năm 2017

Sau khi có Quyết định số 3836/QĐ-UBND này 30/8/2013 của UBND tỉnh Nghệ An về việc thành lập Hạt kiểm lâm Khu BTTN Pù Hoạt, Đơn vị đã được bổ sung thêm 01 Phó Hạt trưởng và 03 công chức kiểm lâm từ Chi cục Kiểm lâm chuyển sang. Tháng 8 năm 2014, Hạt Kiểm lâm Khu Bảo tồn được bổ sung thêm 07 biên chế công chức Kiểm lâm từ nguồn viên chức bảo vệ rừng của đơn vị và bổ nhiệm thêm 01 đồng chí Phó Hạt trưởng. Như vậy, Hạt kiểm lâm đã có 12 công chức Kiểm lâm theo chỉ tiêu được giao tại Quyết định số 3836/QĐ-UBND, ngày 30/8/2013 của UBND tỉnh Nghệ An.

Cơ cấu tổ chức của Hạt Kiểm lâm Pù Hoạt giai đoạn này gồm: Hạt trưởng, 02 Phó Hạt trưởng và 09 công chức kiểm lâm, được bố trí cụ thể như sau:

- Đồng chí Nguyễn Danh Hùng - Hạt trưởng.

- Đồng chí Lô Văn Hoài - Phó Hạt trưởng.

- Đồng chí Lưu Nhật Thành - Phó Hạt trưởng.

- 01 đồng chí Kiểm lâm viên bố trí phụ trách Pháp chế - Thanh tra.

- 08 đồng chí được bố trí, sắp xếp tại 08 Trạm QLBVR để hỗ trợ các Trạm thực thi pháp luật về Lâm nghiệp và thực hiện nhiệm vụ QLBVR, PCCCR.

Trong giai đoạn này, các Trạm QLBVR được thành lập chủ yếu trên cơ sở chuyển đổi từ các Trạm BVR phòng hộ Quế Phong sang; một số Trạm QLBVR được thành lập mới hoạt toàn để đáp ứng yêu cầu trong giai đoạn phát triển mới. Các Trạm QLBVR vẫn được tổ chức, sắp xếp và bố trí trực thuộc BQL Khu BTTN Pù Hoạt và chịu sự lãnh đạo, trực tiếp của Ban Giám đốc.

2. Giai đoạn từ tháng 9 năm 2017 đến nay

Giai đoạn này có sự thay đổi lớn về mặt nhân sự trong, đồngchí Giám đốc đồng thời Hạt trưởng được điều động về công tác tại UBND tỉnh, đồng thời điều động, bộ nhiệm Giám đốc từ đơn vị khác về thay thế.

Sau khi kiện toàn nhân sự của đơn vị, BQL Khu BTTN Pù Hoạt đã thực hiện việc kiện toàn, sắp xếp lại cơ cấu tổ chức, bộ máy hoạt động của đơn vị theo đúng quy định tại Quyết định số 1109/QĐ-UBND ngày 02/4/2013 và Quyết định số 3836/QĐ-UBND, ngày 30/8/2013 của UBND tỉnh Nghệ An. Theo đó, các trạm QLBVR đã được tổ chức, sắp xếp, điều chuyển về trực thuộc Hạt Kiểm lâm Pù Hoạt và chịu sự quản lý, điều hành trực tiếp của Hạt kiểm lâm.

Trong giai đoạn này, Đội Kiểm lâm cơ động và PCCCR chính thức được thành lập. Tuy nhiên, dấu ấn quan trọng của giai đoạn này chính là việc chuyển đổi lực lượng viên chức đang công tác tại các Trạm quản lý bảo vệ rừng, Đội kiểm lâm cơ động thuộc Hạt Kiểm lâm Khu Bảo tồn sang thành viên chức kiểm lâm. Tháng 11 năm 2017, được sự đồng ý của UBND tỉnh, Sở Nội vụ, Sở Nông nghiệp và PTNT Nghệ An đã tiến hành xét, tuyển dụng bổ sung cho Hạt Kểm lâm Pù Hoạt 21 viên chức kiểm lâm từ lực lượng viên chức đang công tác tại các Trạm quản lý bảo vệ rừng, Đội kiểm lâm cơ động thuộc Hạt kiểm lâm Khu Bảo tồn. Đến tại thời điểm này, Hạt Kiểm lâm Pù Hoạt hiện có 11 công chức và 21 viên chức kiểm lâm. Cơ cấu tổ chức bộ máy hoạt động của Hạt Kiểm lâm Pù Hoạt đang được bố trí như sau:

- Đồng chí Nguyễn Văn Sinh - Hạt trưởng.

- Đồng chí Lô Văn Hoài - Phó Hạt trưởng.

- Đồng chí Lưu Nhật Thành - Phó Hạt trưởng.

- 01 bộ phận trực thuộc: Pháp chế - Thanh tra.

- 09 Trạm QLBVR và 01 Đội Kiểm lâm cơ động & PCCCR trực thuộc.

II. KẾT QUẢ THỰC HIỆN NHIỆM VỤ QUẢN LÝ BẢO VỆ RỪNG TRONG 10 NĂM QUA (2013 - 2023)

Nhiệm vụ quản lý bảo vệ rừng, bảo tồn đa dạng sinh học được xác định là nhiệm vụ trọng tâm hàng đầu, xuyên suốt trong quá trình hình thành, xây dựng và phát triển của BQL Khu BTTN Pù Hoạt. Đây cũng chính là chức năng, nhiệm vụ chủ yếu của Hạt Kiểm lâm Pù Hoạt. Trong giai đoạn 2013 - 2023, là giai đoạn chứng kiến những khó khăn, thử thách đầy gian nan, vất vả của lực lượng Kiểm lâm Pù Hoạt. Đặc biệt, trong giai đoạn đầu mới thành lập, lực lượng Kiểm lâm còn rất mỏng và thiếu kinh nghiệm, nghiệp vụ. Trong khi đó, tình trạng lấn, chiếm, chặt phá, khai thác, mua, bán, vận chuyển lâm sản xảy ra thường xuyên; trình độ dân trí chưa đồng đều, tập quán sinh sống, sản xuất chủ yếu dựa vào rừng; các công trình thủy điện, đường tuần tra biên giới đang được xây dựng và đi kèm với đó là việc phải tái định cư cho hàng ngàn hộ dân trong vùng dẫn tới việc gia tăng áp lực lên tài nguyên rừng. Tuy nhiên, được sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo của Sở Nông nghiệp và PTNT, Chi cục Kiểm lâm Nghệ An và Đảng ủy, Ban giám đốc, Hạt Kiểm lâm Pù Hoạt đã tham mưu, chỉ đạo tổ chức thực hiện nhiệm vụ quản lý bảo vệ rừng dần đi vào ổn định. Những kết quả đạt được trong 10 năm qua cụ thể như sau:

1. Xây dựng phương án QLBVR và giao địa bàn quản lý

Trên cơ sở các chương trình tổng thể đã được cấp có thẩm quyền phê duyệt như: Quy hoạch tổng thể bảo vệ và phát triển bền vững rừng đặc dụng Khu BTTN Pù Hoạt giai đoạn 2013 - 2020; Phương án Quản lý, bảo vệ rừng bền vững, giai đoạn 2021 - 2030 ...., hàng năm, Hạt Kiểm lâm đã chủ động tham mưu, xây dựng các phương án QLBVR và Phòng cháy, chữa cháy rừng trình Sở Nông nghiệp và PTNT Nghệ An phê duyệt để làm cơ sở tổ chức triển khai. Hạt Kiểm lâm đã chỉ đạo các trạm QLBVR trực thuộc xây dựng các phương án QLBVR và PCCCR phù hợp với tình hình đặc điểm riêng cho từng địa bàn được giao quản lý.

Hạt Kiểm lâm đã tham mưu cho Giám đốc BQL Khu BTTN Pù Hoạt tổ chức giao diện tích rừng quản lý và giao địa bàn quản lý cho từng Trạm QLBVR, phân chia cụ thể từng tiểu khu, khoảnh, địa bàn quản lý cho công chức, viên chức và hợp đồng lao động để gắn trách nhiệm đến từng đồng chí. Bằng phương pháp quản lý như vậy, mỗi cán bộ kiểm lâm viên ngày càng nhận thức rõ trách nhiệm của mình và chủ động, phối hợp với các lực lượng trên địa bàn tổ chức tuần tra, kiểm tra rừng.

2. Tổ chức thực hiện nhiệm vụ tuyên truyền phổ biến pháp luật

Công tác tuyên truyền, phổ biến chủ trương, chính sách, pháp luật của Đảng và Nhà nước trong lĩnh vực quản lý bảo vệ và phát triển rừng, bảo tồn đa dạng sinh học cho quần chúng nhân dân trên địa bàn luôn được xác định là một trong những nhiệm vụ, giải pháp quan trọng, thường xuyên. Trong 10 năm qua, Hạt Kiểm lâm Pù Hoạt đã phối hợp với cấp uỷ, chính quyền địa phương và các cơ quan chức năng đóng trên địa bàn tổ chức được 3.141 cuộc hội nghị tuyên truyền cấp huyện, xã và thôn bản, thu hút trên 57.635 lượt người tham dự. Ngoài ra, hàng tháng cán bộ Kiểm lâm địa bàn thường xuyên xuống địa bàn các thôn bản, đến từng gia đình để tuyên truyền chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước về công tác quản lý bảo vệ rừng, phòng cháy chữa cháy rừng đến Nhân dân. Tổ chức cho 43.563 lượt hộ gia đình đang sinh sống tại các thôn bản của 09 xã vùng đệm và vùng lõi của Khu Bảo tồn ký cam kết về chấp hành thực hiện các biện pháp PCCCR. Đơn vị đã tiến hành xây dựng 131 bảng tuyên truyền về quản lý, bảo vệ rừng và PCCCR, bảo tồn đa dạng sinh học bố trí ở các cửa rừng và dọc các tuyến đường dân sinh để tuyên truyền, nâng cáo nhân thức cho đông đảo quần chúng Nhân dân.

Hàng năm, Hạt Kiểm lâm đã chủ động tham mưu, xây dựng phương án PCCCR trình Chi cục Kiểm lâm thẩm định và sở Nông Nghiệp và PTNT phê duyệt và tổ chức triển khai thực hiện. Hạt Kiểm lâm thường xuyên tích cực, chủ động tham mưu cho Giám đốc Ban quản lý thành lập, bổ sung kiện toàn Ban chỉ huy PCCCR của đơn vị, thành lập 263 tổ, 54 đội PCCCR ở cơ sở, đồng thời tham mưu mua sắm, chuẩn bị sẵn sàng phương tiện, dụng cụ PCCCR trước mùa cháy, phân công trực chỉ huy, trực PCCC nghiêm túc, đảm bảo 100% quân số trong suốt thời gian cao điểm khô hanh, nắng nóng dễ xẩy ra cháy rừng. Kết quả trong 10 năm qua không có cháy rừng xẩy ra trên địa bàn quản lý.

3. Công tác tuần tra, kiểm tra rừng tại gốc và xử lý vi phạm

Hạt Kiểm lâm đã chỉ đạo các Trạm QLBVR trực thuộc thường xuyên tổ chức tuần tra, kiểm tra rừng tận gốc để kịp thời phát hiện và xử lý các hành vi vi phạm pháp luật trong lĩnh vực QLBVR và PCCCR xẩy ra trên địa bàn. Kết quả trong 10 năm qua lực lượng kiểm lâm Pù Hoạt đã tổ chức 7.077 đợt tuần tra, kiểm tra rừng tại gốc và truy quét các đối tượng khai thác, tập kết, vận chuyển lâm sản trái phép trên địa bàn. Trong đó, có 2.124 cuộc tuần tra, kiểm tra rừng dài ngày, ngủ qua đêm trong rừng, 4.953 cuộc tuần tra, kiểm tra định kỳ và đột xuất ngắn ngày do cán bộ kiểm lâm viên các Trạm QLBVR phối hợp với các hộ gia đình, tổ chức nhận khoán bảo vệ rừng thực hiện và 348 đợt Hạt Kiểm lâm Pù Hoạt phối hợp với chính quyền địa phương và các lực lượng công an, bộ đội biên phòng, dân quân tự vệ và kiểm lâm huyện tuần tra, kiểm tra rừng ở khu vực dọc biên giới Việt Lào, giáp ranh Thanh Hóa, Tương Dương và Quỳ Châu.

Công tác xử lý các hành vi vi phạm Luật Lâm nghiệp: Trong 10 năm qua, Hạt Kiểm lâm Pù Hoạt đã phát hiện và xử lý nhiều vụ vi phạm trong lĩnh vực QLBVR góp phần tích cực trong việc ngăn chặn, giáo dục, răn đe kịp thời các đối tượng vi phạm, tình hình an ninh rừng ngày càng an toàn, ổn định. Tính đến nay, Hạt kiểm lâm Pù Hoạt đã phát hiện và xử lý 271 vụ vi phạm, trong đó xử lý vi phạm hành chính 261 vụ vi phạm và phối hợp với các cơ quan có thẩm quyền xử lý hình sự 10 vụ vi phạm, tịch thu hơn 726 m3 gỗ các loại cùng nhiều tang vật, phương tiện, dụng cụ vi phạm khác như xuồng ba lá, xe máy, cưa xăng, súng kíp, ... xử phạt và thu nộp ngân sách Nhà nước hơn 5.136.000.000 đồng.

4. Phối hợp thực hiện chính sách bảo vệ và phát triển rừng

Hạt Kiểm lâm Pù Hoạt thường xuyên phối hợp tốt với các phòng chuyên môn của đơn vị, Hạt Kiểm lâm huyện và chính quyền địa phương sở tại triển khai thực hiện các chính sách bảo vệ và phát triển rừng trên địa bàn. Trong đó: Tổ chức giao khoán bảo vệ rừng cho 40.061 lượt hộ gia đình, tổ chức với tổng diện tích là 730.983,0 ha.

Phối hợp chỉ đạo triển khai thực hiện trồng rừng đặc dụng, rừng phòng hộ, rừng sản xuất với diện tích là 3.101,18 ha và 1.521.872 cây phân tán phân bổ trên toàn huyện Quế phong; Tổ chức thực hiện hỗ trợ gạo cứu đói cho 10.384 nhân khẩu thuộc hộ nghèo tham gia bảo vệ rừng, trồng rừng, với tổng số lượng gạo trợ cấp là 490,6 (tấn).

Trải qua 10 năm hình thành và phát triển, dưới sự chỉ đạo về chuyên môn, nghiệp vụ của Chi cục Kiểm lâm Nghệ An; sự lãnh đạo, chỉ đạo của Đảng uỷ, Tập thể lãnh đạo BQL Khu BTTN Pù Hoạt và sự cố gắng phấn đấu vươn lên, khác phục mọi khó khăn, thử thách, Hạt Kiểm lâm Pù Hoạt đã từng bước hoàn thiện về cơ cấu tổ chức, xây dựng và nâng cao chất lượng đội ngũ công chức, viên chức Kiểm lâm đáp ứng cơ bản yêu cầu, nhiệm vụ đặt ra. Diện tích rừng được giao cho đơn vị quản lý đã được bảo vệ tốt, góp phần ổn định hiện trạng tài nguyên rừng, cảnh quan môi trường sống cho các loài động, thực vật, bảo tồn các giá trị đa dạng sinh học.

Ý thức chấp hành pháp luật, trách nhiệm về bảo vệ và phát triển rừng, bảo tồn đa dạng sinh học của người dân, cộng đồng dân cư sống trong vùng lõi và vùng đệm của Khu BTTN Pù Hoạt đã được nâng cao. Các hành vi vi phạm pháp luật về khai thác, vân chuyển, buôn bán lâm sản và săn bắt động vật hoang dã đã kịp thời được phát hiện và xử lý nghiêm góp phần ổn định tình hình an ninh rừng. Trên địa bàn không còn xuất hiện các điểm nóng về khai thác, vận chuyển, buôn bán lâm sản. Số vụ vi phạm lâm luật ngày càng giảm.

Hệ thống các Trạm QLBVR đã được quy hoạch, đầu tư xây dựng tương đối đòng bộ, phù hợp với yêu cầu thực tiễn đã mang lại hiệu quả trong công tác quản lý, bảo vệ rừng, bảo tồn đa dạng sinh học. Các cơ sở vật chất, phương tiện hỗ trợ đã được trang bị khá đầy đủ, đáp ứng tốt cho viêc triển khai thực hiện nhiệm vụ ở cơ sở.

Ghi nhận những kết quả đạt được của Hạt Kiểm lâm Pù Hoạt trong công tác quản lý bảo vệ rừng, bảo tồn đa dạng sinh học trong suốt chặng đường 10 năm qua, năm 2018, UBND tỉnh Nghệ An tặng Bằng khen đã có thành tích xuất sắc trong XD&PT Khu BTTN Pù Hoạt giai đoạn 2013 - 2018; Năm 2021: UBND tỉnh Nghệ An tặng Bằng khen đã có thành tích xuất sắc trong công tác từ năm 2019 - 2020. Ngoài ra, Sở Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn tỉnh Nghệ An đã nhiều năm liền tặng Giấy khen cho Hạt Kiểm lâm vì đã có thành tích xuất sắc trong công tác QLBVR; Huyện ủy Quế Phong tặng Giấy khen: Chi bộ “Hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ” tiêu biểu 5 năm liền (2016 - 2020).

III. MỘT SỐ ĐỊNH HƯỚNG NHIỆM VỤ TRONG THỜI GIAN TỚI

Trong quá trình 10 năm xây dựng và phát triển của Hạt Kiểm Lâm Pù Hoạt đã được những thành tích rất đáng tự hào, góp phần quan trọng trong thành tích chung của BQL Khu BTTN Pù Hoạt. Để tiếp tục phát huy truyền thống và những kết quả đạt được trong thời gian qua, Hạt Kiểm lâm Pù Hoạt đã xác định một số nhiệm vụ trong tâm như sau:

1. Chủ động tham mưu cho Tập thể lãnh đạo để triển khai thực hiện một cách đồng bộ, hiệu quả các nội dung, giải pháp của Phương án quản lý bảo vệ rừng bền vững giai đoạn 2022 - 2030 đã được UBND tỉnh Nghệ An phê duyệt tại Quyết định số 1803/QĐ-UBND ngày 24/6/2022. Đặc biệt, tổ chức triển khai các biện pháp nhằm quản lý, bảo vệ tốt diện tích 86.414,38 ha rừng và đất lâm nghiệp được giao cho đơn vị quản lý. Bảo tồn các giá trị khoa học đối với hệ động vật, thực vật điển hình, các loài động thực vật đặc hữu, quý hiếm và hệ sinh thái rừng đặc trưng.

2. Tổ chức triển khai thực hiện nghiêm túc, hiệu quả quy chế và các biện pháp quản lý Khu BTTN Pù Hoạt theo đúng Luật lâm nghiệp 2017, Nghị đinh số 156/2018/NĐ-CP của Chính phủ và các quy định của pháp luật khác có liên quan. Tiếp tục tham mưu để củng cố, kiện toàn lực lượng kiểm lâm, nhân viên bảo vệ rừng mạnh cả về chất và lượng; tăng cường công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức cho Nhân dân trong việc chấp hành các quy định của pháp luật về công tác quản lý bảo vệ rừng, bảo tồn đa dạng sinh học; Kiểm tra, giám sát tốt các hoạt động trong khu rừng đặc dụng, khu rừng phòng hộ; thực hiện các biện pháp phòng chống, ngăn chặn, xử lý các hoạt động tác động tiêu cực đến tài nguyên, môi trường rừng theo quy định của pháp luật. Đặc biệt, tập trung các nguồn lực để bảo vệ tốt diện tích rừng phân bố dọc biên giới Việt - Lào, các khu vực giáp ranh với tỉnh Thanh Hoá.

3. Thực hiện tốt các biện pháp phòng cháy rừng với mục tiêu tốt nhất không để cháy rừng xẩy ra. Khi có cháy rừng xẩy ra kịp thời tổ chức huy động lực lượng, phương tiện tại chỗ chữa cháy rừng, hạn chế đến mức thấp nhất thiệt hại về rừng và đảm bảo an toàn về người, tài sản, trang thiết bị, phương tiện được huy động.

4. Tăng cường nghiên cứu, áp dụng các tiên bộ của khoa học công nghệ vào phục vụ cho công tác quản lý bảo vệ rừng, bảo tồn đa dạng sinh học, trọng tâm là bảo vệ môi trường sống tự nhiên cho các loài động, thực vật quý hiếm, đặc hữu của Khu Bảo tồn. Đẩy mạnh ứng dụng khoa học kỹ thuật trong việc theo dõi diến biến rừng.

5. Đẩy mạnh công tác phối hợp với chính quyền địa phương, các đơn vị chắc năng đóng quân trên địa bàn trong quản lý bảo vệ và phát triển rừng, bảo tồn thiên nhiên và đa dạng sinh học.

Để đạt được mục tiêu và nhiệm vụ trên, Hạt Kiểm lâm Pù Hoạt kính mong tiếp tục nhận được sự quan tâm chỉ đạo, giúp đỡ, phối hợp kịp thời, thiết thực, hiệu quả của cấp ủy, chính quyền, ban ngành các cấp, các cơ quan đơn vị có liên quan trên địa bàn.

Lô Văn Hoài - Phó Hạt trưởng