Hạt Kiểm lâm Khu bảo tồn thiên nhiên Pù Hoạt là đơn vị trực thuộc Bqn quản lý Khu bảo tồn thiên nhiên Pù Hoạt, có chức năng bảo vệ và phát triển rừng, tham mưu cho Giám đốc Khu bảo tồn thiên nhiên Pù Hoạt thực hiện quản lý Nhà nước về bảo vệ rừng, đảm bảo chấp hành pháp luật về bảo vệ và phát triển rừng trên diện tích rừng Khu bảo tồn được giao quản lý. Hiện đang quản lý tổng diện tích rừng trên địa bàn huyện Quế Phong là 85.231,08 ha; gồm 34.628,27 ha rừng đặc dụng, 50.276,41 ha rừng phòng hộ, 326,40 ha rừng sản xuất. 

Trải qua 5 năm (2013-2018) xây dựng, trưởng thành và phát triển dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo của Ủy ban nhân dân tỉnh, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Chi cục Kiểm lâm, Huyện ủy, UBND huyện Quế Phong; sự phối hợp của các đơn vị quân sự, công an và chính quyền địa phương; sự tin yêu, ủng hộ của quần chúng nhân dân, lực lượng Kiểm lâm Pù Hoạt đã không ngừng lớn mạnh, có nhiều tiến bộ đáng kể về chất lượng đội ngũ công chức, viên chức kiểm lâm, về nghiệp vụ quản lý bảo vệ rừng và phòng cháy chữa cháy rừng, về trang bị cơ sở vật chất. Đây là những điều kiện thuận lợi giúp lực lượng kiểm lâm hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao; khẳng định được vị trí quan trọng của mình trong sự nghiệp quản lý, bảo vệ và phát triển vốn rừng trên địa bàn huyện Quế Phong.

Tập thể công chức, viên chức Kiểm lâm Khu bảo tồn thiên nhiên Pù Hoạt. Ảnh: Văn Cương

Quá trình xây dựng và phát triển của Hạt Kiểm lâm Khu bảo tồn thiên nhiên Pù Hoạt đã trải qua những giai đoạn và cột mốc quan trọng sau:

Giai đoạn 1: Từ tháng 8 năm 2013 đến tháng 8 năm 2014.

Ngày 30 tháng 8 năm 2013, để đáp ứng tình hình và nhiệm vụ bảo vệ rừng của Khu bảo tồn thiên nhiên Pù Hoạt, UBND tỉnh Nghệ An đã ban hành Quyết định số 3836/QĐ-UBND về việc thành lập Hạt Kiểm lâm Pù Hoạt với tổng biên chế là 12 công chức. Ngay sau khi thành lập, Hạt kiểm lâm Pù Hoạt được Chi cục kiểm lâm Nghệ An điều động bổ sung 04 đồng chí, như vậy trong thời gian này Hạt Kiểm lâm Pù Hoạt có 05 biên chế, hoạt động quản lý trên địa bàn hơn 85 nghìn ha rừng. Có thể nói thời gian này là thời gian vất vả và gian nan nhất của cán bộ công chức Hạt kiểm lâm Pù Hoạt. Hạt Kiểm lâm Khu bảo tồn thiên nhiên Pù Hoạt lúc này được tổ chức gồm 01 văn phòng và 06 Trạm QLBVR trực thuộc (Trạm QLBVR: Tri Lễ, Nậm Giải, Hạnh Dịch, Na Chạng, Thông Thụ và Đồng Văn).

Nhiệm vụ chính của giai đoạn này là bảo vệ rừng, ngăn chặn các hành vi vi phạm lâm luật về khai thác, vận chuyển lâm sản trái phép. Tuy nhiên, thời gian này lực lượng kiểm lâm Khu bảo tồn gặp không ít khó khăn trong thực thi nhiệm vụ do cơ sở vật chất thiếu thốn, lực lượng mỏng lại dàn trải trên địa bàn 09 xã của huyện Quế Phong, tình hình khai thác, mua bán và vận chuyển lâm sản trên địa bàn diễn ra phức tạp, đặc biệt là tình hình khai thác gỗ làm nhà của người dân tái định cư thủy điện Hủa Na và một số địa phương trên đại bàn, tình trạng khai thác gỗ Pơ mu, Sa mu diễn ra ở địa bàn xã Hạnh Dịch và Nậm Giải, tình trạng xâm canh, xâm cư diễn ra ở địa bàn xã Tri Lễ. Vì vậy để bảo vệ rừng, lực lượng Kiểm lâm Khu bảo tồn đã phải đánh đổi bằng công sức, trí tuệ và mồ hôi. Trước tình hình đó Đảng ủy, Tập thể lãnh đạo đã chỉ đạo Hạt Kiểm lâm xây dựng phương án, kế hoạch phối hợp với các cơ quan chức năng như Hạt Kiểm lâm huyện Quế Phong, Công an huyện, BCH Quân sự, các đồn Biên phòng và chính quyền địa phương quyết tâm ngăn chặn tình trạng khai thác, mua, bán và vận chuyển lâm sản trái phép trên địa bàn. Với sự nỗ lực của Tập thể lãnh đạo, lực lượng Kiểm lâm và lực lượng bảo vệ rừng của đơn vị tình trạng trên đã dần được dẹp bỏ, tình hình an ninh rừng dần đi vào ổn định và có kiểm soát.

Những đóng góp nổi bật trong giai đoạn này: Chỉ sau 01 năm đầu thành lập có thể khẳng định vai trò, vị trí và những đóng góp to lớn của lực lượng kiểm lâm Khu bảo tồn thiên nhiên Pù Hoạt trong sự nghiệp bảo vệ và phát triển rừng của huyện nhà. Hiệu lực quản lý Nhà nước về bảo vệ rừng được thực hiện nghiêm minh, rừng ngày càng được bảo vệ tốt.

Giai đoạn 2: Từ tháng 8 năm 2014 đến tháng 8 năm 2017.

Để đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ và đảm bảo lực lượng, biên chế theo Quyết định số 3836/QĐ-UBND của UBND tỉnh, ngày 01/8/2014 UBND tỉnh Nghệ An xét tuyển bổ sung cho Hạt kiểm lâm Pù Hoạt 07 công chức từ nguồn cán bộ viên chức của Khu bảo tồn. Như vậy trong thời gian này lực lượng công chức kiểm lâm của Hạt kiểm lâm Khu bảo tồn thiên nhiên Pù Hoạt đã được bố trí đủ 12 công chức theo Quyết định của UBND tỉnh. Lực lượng Công chức kiểm lâm Khu bảo tồn thiên nhiên Pù Hoạt có trình độ trên Đại học 01 người, Đại học 11 người, được bố trí gồm Văn phòng Hạt và 09 Trạm QLBVR trực thuộc (Trạm QLBVR: Tri Lễ, Châu Thôn, Nậm Giải, Hạnh Dịch, Na Chạng, Thông Thụ 1, Thông Thụ 2, Đồng Văn 1, Đồng Văn 2).

Nhiệm vụ giai đoạn này là tham mưu giúp Ban quản lý Khu bảo tồn thiên nhiên Pù Hoạt thực hiện chức năng quản lý Nhà nước về quản lý rừng, bảo vệ rừng và phát triển rừng trên diện tích rừng Khu bảo tồn được nhà nước giao quản lý; quản lý, bảo vệ, tuần tra rừng; kiểm tra, thanh tra và xử lý theo thẩm quyền các vi phạm về quản lý rừng, bảo vệ rừng, quản lý lâm sản; tuyên truyền, giáo dục về quản lý, bảo vệ rừng, giao khoán bảo vệ rừng và vận động nhân dân tham gia bảo vệ, phát triển vốn rừng hiện có.

Những đóng góp nổi bật trong giai đoạn này: từng bước thực hiện nhiệm vụ xã hội hóa công tác quản lý, bảo vệ rừng. Tăng cường mạnh mẽ vai trò, trách nhiệm quản lý nhà nước của lực lượng Kiểm lâm Khu bảo tồn trong công tác quản lý bảo vệ rừng. Thực hiện công tác kiểm kê rừng, điều tra, quy hoạch rừng; giao khoán đất rừng, phát triển rừng; quản lý chặt chẽ diện tích rừng của Khu bảo tồn theo đúng quy chế 3 loại rừng; kiểm tra ngăn chặn phá rừng trái pháp luật; kiểm tra và xử lý các hành vi vi phạm Luật Bảo vệ và Phát triển rừng.

Giai đoạn 3: từ tháng 9 năm 2017 đến nay.

Tháng 9 năm 2017, Ban quản lý Khu bảo tồn thiên nhiên Pù Hoạt có sự thay đổi nhân sự. Ngày 01/7/2017 Chủ tịch UBND tỉnh Nghệ An có Quyết định điều động Giám đốc đồng thời Hạt trưởng Hạt Kiểm lâm Pù Hoạt về nhận nhiệm vụ mới tại UBND tỉnh, đồng thời Quyết định điều động, bổ nhiệm mới Giám đốc đồng thời là Hạt trưởng Hạt Kiểm lâm Khu bảo tồn thiên nhiên Pù Hoạt. Sau khi đến nhận nhiệm vụ trên cương vị Giám đốc đồng thời là Hạt trưởng, đồng chí đã nghiên cứu các văn bản và có tờ trình đề nghị UBND tỉnh Nghệ An, Sở Nội vụ, Sở Nông nghiệp và PTNT xem xét tuyển dụng bổ sung lực lượng viên chức Kiểm lâm cho Hạt Kiểm lâm đối với những viên chức đang công tác tại các đơn vị Trạm, Đội kiểm lâm cơ động thuộc Hạt Kiểm lâm Khu bảo tồn. Tháng 11 năm 2017, được sự đồng ý của UBND tỉnh, Sở Nội vụ, Sở Nông nghiệp và PTNT Nghệ An đã tiến hành xét, tuyển dụng bổ sung cho Hạt Kểm lâm Pù Hoạt 21 viên chức kiểm lâm từ lực lượng viên chức đang công tác tại các đơn vị Trạm, Đội thuộc Hạt kiểm lâm Khu bảo tồn.

Như vậy hiện nay Hạt kiểm lâm Pù Hoạt hiện có 33 biên chế công chức, viên chức. Trong đó có 12 công chức và 21 viên chức, trình độ trên Đại học 02 người, Đại học 23 người, Trung cấp 07 người, sơ cấp 01 người. Được tổ chức thành 01 Văn phòng Hạt, 01 Đội kiểm lâm cơ động và phòng cháy chữa cháy rừng, 09 Trạm QLBVR trực thuộc (Trạm QLBVR: Tri Lễ, Châu Thôn, Nậm Giải, Hạnh Dịch, Na Chạng, Thông Thụ 1, Thông Thụ 2, Đồng Văn 1, Đồng Văn 2).

Nhiệm vụ giai đoạn này là: Tham mưu cho Lãnh đạo Ban quản lý Khu bảo tồn thiên nhiên Pù Hoạt về bảo vệ rừng và bảo đảm chấp hành pháp luật về bảo vệ và phát triển rừng, tổ chức bảo vệ rừng, tổ chức thông tin, tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật về bảo vệ và phát triển rừng, thực hiện các nhiệm vụ khác về phát triển lâm nghiệp trên diện tích rừng Khu bảo tồn thiên nhiên Pù Hoạt được Nhà nước giao quản lý.

Những đóng góp nổi bật trong giai đoạn này:

- Tài nguyên rừng trên lâm phần Khu bảo tồn thiên nhiên Pù Hoạt được Nhà nước giao quản lý được quản lý bảo vệ, phát triển và sử dụng hiệu quả, bền vững theo mục tiêu quy hoạch và quy chế quản lý sử dụng từng loại rừng, thúc đẩy sinh trưởng, nâng cao chất lượng và giá trị đa dạng của rừng, đảm bảo chức năng phòng hộ, bảo vệ môi trường sinh thái, chống biến đổi khí hậu, góp phần ổn định dân cư, từng bước xóa đói giảm nghèo, phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo an ninh quốc phòng ở địa phương.

- Công tác phòng cháy chữa cháy rừng ngày càng được quan tâm và xã hội hoá, lực lượng Kiểm lâm giữ vai trò là nòng cốt, phối hợp chặt chẽ với công an, quân đội, Hạt Kiểm lâm huyện và nhân dân; năng lực phòng cháy chữa cháy rừng ngày càng được nâng cao.

- Hạt Kiểm lâm Pù Hoạt thường xuyên phối hợp với các đơn vị liên quan như: Vườn Quốc gia Pù Mát, Khu Bảo tồn thiên nhiên Pù Huống, Khu bảo tồn thiên nhiên Xuân Liên - tỉnh Thanh Hóa để cùng tiến hành công tác bảo tồn đa dạng sinh học. Đơn vị đã xác định bảo tồn đa dạng sinh học là điều kiện kiên quyết để phát triển bền vững tài nguyên rừng hiện có.

Nhìn lại 5 năm qua lực lượng Kiểm lâm Hạt Kiểm lâm Khu BTTN Pù Hoạt đã không ngừng nỗ lực vượt qua muôn vàn khó khăn, gian khổ và thách thức, phấn đấu xây dựng lực lượng ngày càng lớn mạnh, thực hiện tốt công tác quản lý bảo vệ và phát triển rừng, đóng góp một phần vào thành tựu phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội của địa phương. Phần lớn cán bộ Kiểm lâm Khu bảo tồn thiên nhiên Pù Hoạt đều là cán bộ trẻ, cần cù, tràn đầy khát vọng, nhiệt huyết để thực hiện tốt nhiệm vụ, nhiệm vụ xây dựng Hạt kiểm lâm Khu bảo tồn thiên nhiên Pù Hoạt ngày càng lớn mạnh, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới.

Lực lượng công chức, viên chức Kiểm lâm và cán bộ bảo vệ rừng chuyên trách của Hạt Kiểm lâm Pù Hoạt thường xuyên phải hoạt động trong một môi trường rừng núi hiểm trở, thực hiện những chuyến tuần tra bảo vệ rừng vùng sâu, vùng xa, vùng giáp ranh biên giới Việt Nam - Lào với điều kiện cơ sở vật chất còn nhiều thiếu thốn, gặp nhiều khó khăn. Bên cạnh đó, những Trạm Kiểm lâm nằm cách biệt giữa rừng sâu là nhà của các đồng chí, trang thiết bị thiếu thốn, một số Trạm không có thông tin liên lạc, không có điện thắp sáng, thời gian bên gia đình ít hơn thời gian đóng quân trong rừng, hàng tháng mỗi cán bộ Kiểm lâm Khu bảo tồn chỉ được nghỉ về thăm gia đình 05 ngày, vì vậy các đồng chí đã phải chịu thiếu thốn cả vật chất lẫn tinh thần. Nhưng với lòng nhiệt huyết và sự yêu nghề, với mong muốn bảo vệ màu xanh của rừng các đồng chí Kiểm lâm Khu bảo tồn thiên nhiên Pù Hoạt đã khắc phục những khó khăn, vượt qua mọi gian khó để hoàn thành suất sắc nhiệm vụ được giao.

Về công tác phát triển rừng có thể nói lực lượng Kiểm lâm Khu BTTN Pù Hoạt là người châm ngòi trong công tác trồng rừng, đã làm thay đổi ý thức của một đại bộ phận người dân trên địa bàn huyện. Thông qua các chương trình dự án diện tích rừng trồng tăng đều qua các năm, đặc biệt qua các chương trình này đã phần nào tạo công ăn việc làm, tăng thu nhập cho người dân từ nghề rừng. Từ đó nghề rừng đã trở thành một nghề mới, góp phần đáng kể làm thay đổi bộ mặt nông thôn miền núi, vùng gò đồi vốn dĩ trước đây rất khó khăn, làm giảm đáng kể áp lực vào rừng tự nhiên, từng bước đưa việc xã hội hóa nghề rừng đến với nhân dân huyện Quế Phong.

Về công tác bảo tồn đa dạng sinh học, tuy mới đi vào hoạt động 5 năm nhưng lực lượng Kiểm lâm Khu bảo tồn thiên nhiên Pù Hoạt đã phối hợp với cán bộ các phòng chuyên môn của Khu bảo tồn tiến hành điều tra, lập hồ sơ trình cấp có thẩm quyền thẩm định và đã được công nhận 2 quần thể cây di sản Việt Nam, đó là quần thể cây di sản Sa Mu dầu và quần thể cây di sản Phay Sừng ở xã Hạnh Dịch.

Về công tác PCCCR, trong 5 năm qua trên diện tích rừng Khu bảo tồn thiên nhiên Pù Hoạt được giao quản lý không để xảy ra vụ cháy rừng nào.

Trong công tác đấu tranh phòng ngừa các hành vi xâm hại tài nguyên rừng và thừa hành pháp luật về lâm nghiệp, để đạt được mục tiêu an toàn cho các diện tích rừng tự nhiên trong bối cảnh còn rất nhiều áp lực vào rừng quả là điều không dễ dàng. Vì thế, bên cạnh việc thường xuyên thực hiện các đợt truy quét, củng cố mạng lưới tuần tra, kiểm soát lâm sản, thực thi pháp luật một cách nghiêm minh, lực lượng Kiểm lâm Pù Hoạt còn phối hợp chặt chẽ với các địa phương, các cơ quan chức năng, đơn vị đóng trên địa bàn nắm rõ các đối tượng, vận động, thuyết phục đi đôi với các hoạt động hỗ trợ thông qua các dự án tài trợ, cải thiện sinh kế cho các hộ nghèo, hạn chế nạn vào rừng chặt cây, săn bẫy động vật rừng trái phép…

Theo số liệu thống kê, trong 5 năm qua, lực lượng Kiểm lâm Pù Hoạt đã tổ chức được 1.735 đợt truy quét tại các khu rừng xung yếu, kiểm tra phát hiện và xử lý 82 vụ vi phạm, tịch thu 625,055 m3 gỗ các loại, thu nộp vào ngân sách Nhà nước hơn 2.992.662.700 đồng, xử lý 197 vụ vi phạm hành chính trong lĩnh vực QLBVR, chuyển hồ sơ cho cơ quan cảnh sát khởi tố 03 vụ án hình sự về các tội vi phạm các quy định về quản lý bảo vệ rừng. Công tác tuyên truyền phổ biến giáo dục pháp luật, nâng cao nhận thức cho cộng đồng luôn được quan tâm và đầu tư đổi mới về hình thức lẫn nội dung, để phát huy hiệu quả tuyên truyền cao, góp phần nâng cao nhận thức và làm thay đổi thái độ, hành vi ứng xử của cộng đồng theo hướng có lợi cho công tác quản lý bảo vệ rừng, bảo tồn thiên nhiên trên địa bàn.

Để có được những thành tích đã đạt được như trên, phải kể đến và ghi nhận những công lao và thành tích của các đồng chí Kiểm lâm địa bàn và các cán bộ bảo vệ rừng đã ngày đêm lặn lội trong rừng không quản mưa nắng, có lúc phải đối mặt với các đối tượng lâm tặc hung hãn, có lúc nguy cơ ảnh hưởng đến cả tính mạng. Nhưng với tinh thần quyết tâm nhằm đem lại sự bình yên cho rừng. các đồng chí đã giám đấu tranh, đương đầu với nguy hiểm để có những thành quả như ngày hôm nay.

Trước thực tế là tài nguyên rừng ngày càng suy giảm, tệ nạn phá rừng, khai thác và buôn bán trái phép động vật hoang dã vẫn xảy ra, … tình hình và nhiệm vụ mới đòi hỏi lực lượng Kiểm lâm Pù Hoạt phải thực sự đổi mới về chất, từ tổ chức và xây dựng lực lượng đến tư duy và phương pháp hoạt động. Công tác xây dựng lực lượng Kiểm lâm trong sạch vững mạnh, công tác quy hoạch, bồi dưỡng, luân chuyển, đào tạo, đặc biệt là xây dựng các quy chế giám sát và đánh giá cán bộ, đảng viên tiếp tục phải được quan tâm chú trọng; thực hiện tốt cuộc vận động “Học tập và làm việc theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh” trong toàn lực lượng Kiểm lâm Pù Hoạt, thực hiện phong trào xây dựng người cán bộ Kiểm lâm giỏi về chuyên môn nghiệp vụ và có đạo đức, lối sống trong sáng; thực hiện thường xuyên các biện pháp phòng ngừa tham nhũng, tiêu cực và kiên quyết xử lý các trường hợp vi phạm quy chế công vụ, vi phạm đạo đức nghề nghiệp làm ảnh hưởng đến uy tín danh dự của lực lượng Kiểm lâm.

Bên cạnh đó cần tranh thủ sự chỉ đạo của Huyện ủy, UBND huyện Quế Phong, sự lãnh đạo trực tiếp của Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Chi cục Kiểm lâm; tiếp tục phối hợp chặt chẽ với các đơn vị liên quan; đẩy mạnh công tác tuyên truyền giáo dục; tranh thủ sự đồng tình ủng hộ của quần chúng nhân dân, không ngừng rèn luyện phẩm chất và năng lực để lực lượng Kiểm lâm Pù Hoạt hoàn thành được những nhiệm vụ mà Nhà nước và nhân dân đã tin cậy giao cho, mãi mãi xứng đáng là người chiến sỹ tiên phong, là lực lượng nòng cốt trong sự nghiệp quản lý, bảo vệ rừng./.

Văn Cương